Herman Millers posterboy

In 1970 nam Herman Miller zijn eerste in-house grafische ontwerper in dienst, de jonge, enthousiaste en net aan Cranbrook afgestudeerde Steve Frykholm. Naast zijn eerste opdrachten moest hij een poster maken om de jaarlijkse bedrijfspicknick te promoten. Hij kon toen nog niet vermoeden dat het resultaat de eerste in een ambitieuze serie posters zou zijn, die in talloze museumcollecties zijn opgenomen en die hem op de lijst van prominente Herman Miller ontwerpers zou zetten. Wij hebben een gesprek met Frykhom gehad over de voordelen om een in-house ontwerper te zijn en de transformerende kwaliteiten van een geweldige poster. 

Denk je dat een poster tegenwoordig nog even relevant kan zijn als toen je in de jaren zeventig begon?

Een goede poster, een poster die echt een idee overbrengt, is nog steeds relevant. Er zijn zoveel verschillende soorten posters: informatieve posters, promotionele posters, herdenkingsposters. Wat mij betreft is een poster niets anders dan een postzegel, maar dan groot. En wat mij betreft moeten posters ook groot zijn. Ze moeten ten minste een afmeting van 61 x 91 cm hebben, zo niet groter. 

Onlangs werkten Anne Sutton [een grafisch ontwerper bij Herman Miller] en ik aan een nieuw ontwerp en ik zei “Kom, laten we naar de clubs in de stad gaan. Ik wil dat je naar de posters in de ramen kijkt. We gaan aan de overkant van de straat staan en dan mag jij me vertellen welke jou opvallen en waarom. De beter vormgegeven posters kun je vanaf de overkant van de straat lezen.” 

Het is zo gemakkelijk voor een ontwerper om achter het scherm te zitten en een ontwerp helemaal geweldig te vinden en te denken dat dit het beste werk ooit is, maar de realiteit is dat als je dat kleine project zou plaatsen tussen vergelijkbare projecten waar duizenden andere ontwerpers aan werken, dat het verdrinkt in een zee van eenvormigheid. Wat maakt een ontwerp uniek, origineel, inventief, vindingrijk en aantrekkelijk? Wat zijn de eigenschappen die ervoor zorgen dat jouw ontwerp zich van de massa onderscheidt? Ik denk dat de grootsheid uit de persoon komt die ontwerpt, als je begrijpt wat ik bedoel. Het ontwerp moet aanwezig zijn.

Je werkt inmiddels al 45 jaar voor Herman Miller. Dat is een lange tijd! 

Dat is gewoon zo gebeurd. Ik sprak een voormalig collega die enkele jaren geleden met pensioen is gegaan en die vroeg: “Hoe is het bij Herman Miller?” En ik zei: “Nou ik moet je vertellen, ik wou dat ik 10 jaar jonger was zodat ik hier nog een paar jaar langer zou kunnen werken.” 

Je hebt in een interview ooit gezegd dat je in eerste instantie dacht dat je niet in Michigan zou blijven. 

Ik ben in het midden van Amerika opgegroeid. Ik ben in Kansas opgegroeid, daarna ben ik naar Bradley University gegaan. Toen heb ik twee jaar in Nigeria lesgegeven voor het Peace Corps, waarna ik naar de Cranbrook Academy of Art ben gegaan en een MFA in ontwerp heb gehaald. Daarna wilde ik aan de west- of oostkust werken, haal me hier weg! New York, LA, San Francisco – daar gebeurde het allemaal. 

Maar je bent in Michigan gebleven.

Als je een baan aangeboden krijgt bij Herman Miller, dan moet je het op z’n minst een tijdje proberen. 

Waarom koos je voor Cranbrook?

Cranbrook bood mij een studiebeurs aan, daarom ben ik daar gaan studeren. Toen ik begon, had 75% van iedereen die naam had gemaakt in grafisch ontwerp aan het Art Center in Californië gestudeerd. Ze accepteerden mij als tweedejaars student, en ik schreef terug en zei: “Misschien dat er een misverstand is, maar ik heb al m’n bul gehaald, ik wil promoveren.” En ze reageerden met: “Nee hoor, geen misverstand. Als je hier wilt studeren, moet je het hele curriculum doorlopen. Graag of niet.” Dus ging ik naar Cranbrook. Enkele jaren later en het is 1992. Het Art Center nodigt mij uit als spreker voor hun Toyota Distinguished Lectures-serie. 

Geweldig. Heb je dat verhaal verteld tijdens je lezing?

Niet alleen dat, ik heb de brief voorgelezen! 

Trok Herman Miller je aan vanwege het “ontwerp-DNA”?

Toen ik voor het eerst naar Cranbrook ging, had ik nog nooit van Herman Miller gehoord. Maar de faculteit bestond uit allemaal grafische ontwerpers, productontwerpers, ruimtelijke-vormgevers, en ze gingen allemaal naar de jaarlijkse uitverkoop van Herman Miller en kwamen terug op school met de prachtigste dingen – een Eames-stoel of textiel van Girard. Daar heb ik voor het eerst kennis gemaakt met dat kleine bedrijfje uit Zeeland, Michigan. Toen ik op sollicitatiegesprek was in Boston, hoorde ik van mijn ouders dat Herman Miller had gebeld, dus heb ik ze teruggebeld. Ze waren net een in-house grafische afdeling aan het opzetten, en vroegen of ik interesse zou hebben op een functie te solliciteren.

Hoe zagen de slechte jaren eruit?

Er was een jaar waarin de cijfers zo slecht waren, dat ik het jaarlijkse rapport op een vuilniszak wilde afdrukken. Ik had een manier bedacht om dit te doen, maar het zou zo lang duren om het gedaan te krijgen, dat het helaas niet realistisch was. Dat jaar hebben we een goedkope regenponcho op de cover geplaatst als dank aan de trouwe aandeelhouders die met ons het ‘slechte weer’ hadden getrotseerd. 

Kun je na al die jaren nog genieten van grafische vormgeving?

Ja, dat kan ik. Ik vind het leuk om te doen. Als ik een mooi stuk grafische vormgeving zie, kan ik daarvan genieten en geïnspireerd raken. Maar ik haal het meeste plezier uit podiumkunst, omdat die meer dimensies heeft. Ze is minder statisch. Ik denk dat dat de reden is dat ik mij bezig ben gaan houden met de balletoptredens van het Grand Rapids Ballet. Mijn hart gaat dan net iets sneller kloppen!

Hoe was het om die eerste picknickposter opnieuw te drukken? 

Dat was leuk. Talloze herinneringen op verschillende niveaus kwamen weer terug, zelfs de geur van de fabriek was nauwelijks veranderd. De drukker die alle 20 van mijn originele posters had gedrukt, kwam terug om te helpen ze opnieuw te drukken. Het was geweldig om de grote nieuwe vierkleurendrukpers te zien. Ik dacht bij mezelf wat ik allemaal wel niet zou kunnen doen met dit beest!

Je moet absoluut iets doen.

Wie weet doe ik dat wel.