Dit jaar presenteren Herman Miller en Maharam tijdens de Salone del Mobile in Milaan de expositie “Chromatography: The Colour World of Scholten & Baijings” ter gelegenheid van de lancering van de nieuwe ColourForm Sofa Group en om het samenwerkingsverband met deze Nederlandse ontwerpers in de schijnwerpers te zetten. Het designduo (en echtpaar) Stefan Scholten en Carole Baijings werkt al tientallen jaren aan de perfectionering van eigenzinnige, minimalistische ontwerpen waarin patroon en structuur, zachte kleuren en subtiele geometrische vormen samenkomen in unieke meubels, stoffen en objecten. Naast ColourForm zal het duo eveneens een drietal nieuwe stoffen in meerdere kleurthema's onthullen. WHY sprak onlangs met Scholten & Baijings om meer te weten te komen over hun kijk op comfort en creativiteit, en waarom kleur het uitgangspunt is voor al hun werk.
Kunnen jullie iets meer vertellen over “Chromatography”, de expositie van jullie werk in de Herman Miller-showroom tijdens de Salone del Mobile?
Carole Baijings: De expositie is een combinatie van onze eigen kenmerkende stijl en de essentie van Herman Miller.
Al het textiel dat we hebben ontworpen voor Maharam hangt aan het plafond, en daaronder zijn de elementen van onze nieuwe ColourForm Sofa Group te zien in verschillende displays die zijn gericht op ons ontwerpproces, zoals de film die we met Herman Miller hebben gemaakt. Voor ons is het belangrijk om mensen de complexheid achter de eenvoud te laten zien. We werken bijna als kunstenaars, en maken onze eigen kleuren en stoffen. Kleur is altijd het uitgangspunt.
Het is interessant dat alle stoffen die we gebruiken in de expositie in het verleden apart zijn ontworpen voor Maharam, maar in ColourForm komen ze samen echt tot hun recht. Ze hebben allemaal gemeenschappelijke thema's: rasters, transparantie, gelaagdheid.
Jullie hebben al veel textiel voor Maharam ontworpen, maar ColourForm is jullie eerste reeks meubelstukken voor Herman Miller.
Stefan Scholten: Onze werk- en woonomgevingen vallen steeds meer samen. Tegenwoordig kan een bank als ColourForm een universeel ontwerp hebben; de bank zou kunnen staan in een huis, in een kantoor of in een hotel. Ik denk zelfs dat we onze Europese ideeën over comfort hebben losgelaten op dit project! Het verschil met comfort in de Verenigde Staten is naar mijn mening enorm groot. Ik vind de banken daar hard, tenminste als ik uitga van mijn eigen ervaringen in hotels. Volgens mij bestaat er in de VS een bredere kloof tussen de markt voor woonproducten en de contractmarkt, terwijl die kloof in Europa al een tijd lang juist kleiner wordt.
Hoe hebben jullie de ColourForm Sofa Group ontwikkeld?
CB: We wilden vanaf het begin al een bank met een houten frame ontwerpen, omdat we erg graag met hout werken. En we wilden de bekleding er gedrapeerd laten uitzien, alsof er dekens over het frame waren gelegd.
Toen de tekeningen klaar waren, hebben we zo'n zes modelfases doorlopen. We hebben ook mock-ups gemaakt waarmee we Herman Miller konden laten zien hoe de textielpanelen er op het frame zouden uitzien. Dat was nog vóór de prototypefase. Prototypes zijn duur, dus we wilden ons ontwerp zo gedetailleerd mogelijk uitwerken voordat de prototypes werden gemaakt.
Eenvoud is het uitgangspunt bij al onze producten. We leggen de nadruk op kleur. Onze ontwerpen zijn daarom vrij minimalistisch, omdat daarmee de kleuren en nuances echt tot uiting komen. Bij minimalistische ontwerpen zoals die van ons, moeten de kleuren en de details perfect zijn. Voor de bank hebben we daarom de nieuwe stof Tracery ontworpen voor Maharam. Met Tracery combineren we één kleur met de textuur en het effect van patronen.
Nu we het over Tracery hebben: jullie introduceren ook drie nieuwe stoffen voor Maharam tijdens de Salone.
SS: Dat klopt. Voor Tracery hebben we in eerste instantie met de hand rasters op karton genaaid, met garen in contrasterende kleuren. Daarna hebben we het idee verder uitgewerkt door de rasters op stof te naaien en vervolgens zijn we ermee naar het Textielmuseum in Tilburg gegaan om het uit te proberen. We zijn daar vaak om te experimenten: je kunt er spelen met verschillende schalen en zien wat er wel en niet werkt. Het resultaat was een prototype van de stof, dat we meenamen naar Maharam.
Het moest natuurlijk worden aangepast voordat het kon worden geproduceerd en gebruikt voor meubelstukken: ons oorspronkelijke ontwerp had bijvoorbeeld garen dat boven de stof uitkwam en waarachter dingen konden blijven haken. Naast Tracery hebben we ook de stof Pare van Maharam gebruikt en nieuwe kleuren hiervoor ontwikkeld, en we hebben een doorgestikte versie gemaakt als aanvullende optie voor ColourForm, waarmee de vormgeving jonger en funkier wordt.
Jullie zeiden dat kleur het uitgangspunt is van jullie werk. Kunnen jullie uitleggen wat dat betekent?
CB: We beginnen altijd door een heleboel kleuren uit te proberen met verf op het doek, en die matte, kalkachtige afwerking is iets wat we altijd proberen te behouden. Voor dit project begonnen we met 44 kleuren. Te veel natuurlijk, maar we wisten dat we dat aantal tijdens het ontwerpproces zouden terugbrengen. En zo hadden we uiteindelijk 17 Pare-kleuren, vijf verschillende kleurthema's voor de doorgestikte Pare-stof en 11 opties voor Tracery. We hebben ook wat kleuropties toegevoegd voor het houten frame van de bank. We wilden dat dit matte kleuren waren, zodat de nerven in het hout zichtbaar zouden blijven.
SS: Het kiezen van kleuren voor een bank is natuurlijk anders dan als je dat voor een ontbijtbord moet doen. Een bank is een meubelstuk dat je lange tijd gebruikt, dus hij moet een kleur hebben die lang meegaat, doordacht is en een beetje subtiel. Maar we willen ook graag een statement maken en daarom hebben we een aantal opvallende kleuren in de reeks opgenomen. We weten ook dat interieurontwerpers veel keuzemogelijkheden moeten hebben, vandaar dat we ook onze ‘‘soft black’’-optie hebben voor degenen die geen kleur willen.
ColourForm klinkt als een heel flexibel systeem, met verschillende stoffen en opstellingen, en zelfs met gekleurd hout.
SS: Ja, dat is het ook. Het systeem heeft verschillende zitcomponenten, en je kunt elke gewenste combinatie van stoffen, kleuren en hout kiezen. Klanten zijn er tegenwoordig helemaal aan gewend om producten een persoonlijk tintje te geven, dus we wilden natuurlijk dat het hele systeem veelzijdig zou zijn. Maar je kunt ook kiezen voor je eigen voorkeuren, de ‘‘designers’ choice’’-lijn. Mensen moeten keuzemogelijkheden hebben, maar we vinden het ook belangrijk om te laten zien hoe wij ColourForm voor ogen hebben.
Hoe begon jullie samenwerking met Herman Miller?
SS: We zijn een paar jaar geleden begonnen met werk voor Maharam, waarbij we stoffen ontwierpen die werden gebruikt om een fris accent te geven aan een aantal klassieke meubelstukken van Herman Miller. Dus toen kwam vanzelfsprekend de vraag naar boven waarom we niet onze eigen meubels voor Herman Miller konden ontwerpen? We hebben de afgelopen twee jaar aan deze productlijn gewerkt.
Kunnen we meer verwachten?
CB: Dat hopen we wel. We hebben over het algemeen langdurige samenwerkingsverbanden met onze klanten en zien die samenwerking als wederzijdse leerprocessen. Het is een grote eer om met Herman Miller samen te werken. De creatieve vrijheid die ze hun ontwerpers geven, is echt geweldig. We denken eigenlijk dat we nu al veel van elkaar hebben geleerd. Zo hebben wij Herman Miller ertoe overgehaald om nieuwe houtkleuren te ontwikkelen voor het frame van ColourForm, iets wat ze normaal gesproken niet zouden doen. En tegelijkertijd hebben wij kunnen leren van hun kennis van de verschillende markten en het gedrag van consumenten. We weten dat we nog veel meer kunnen leren, vooral wanneer het gaat om expertise op het gebied van kantoren. Dat is echt een gebied waarop we onze visie graag tot uiting zouden willen brengen.